Seyr ü sülûkun üç mertebesi vardır: Seyr ilâllah, Seyr fillah, Seyr minallah ve billah. 'Seyr ilâllah', Allah'a doğru seyretme manâsındadır ve Seyr ü sülûkun ilk mertebesidir. Fakat onun da kendi içinde mertebeleri vardır: İlme'l-yakin, aynel-yakin, hakka'l-yakin'in mertebeleri gibi... 'Seyr fillah', Allah'ta seyretme demektir. Bu, insanın her an O'nunla olması, O'nun esmâ ve sıfât dairesinde dolaşması, isim ve sıfatlarının tecellileriyle baş başa kalması demektir ki, bir manada sâlik, bu makamda tamamen Allah'ta fanî olur ve fenâfillah'ı ihraz eder. Üçüncü mertebe ise, 'Seyr minallah'dır. Sâlikin seyrini tamamladıktan sonra, varlığın özüyle alâkalı gördüğü bütün göz kamaştırıcı, baş döndürücü güzelliklere rağmen, insanlar arasına döner. Bu dönüş gördüklerini, tattıklarını bildirmek için dönüştür ve halk içinde Hakk'la beraber olma halidir. Bu mertebelere nâil olanların hali, peygamberlerin Cenab-ı Hakk'ın muhtelif isimlerine mazhar olmaları haline benzer. En iyisi de, insanın bu mazhariyet ve bu hallerini bilmemesidir. Eğer biliyorsa, istidraç olmaması için duâ etmeli ve gizlemeye çalışmalıdır. 'Seyr fillah'da şahsî arzu ve düşünceler olmaz. İnsan, sadece isimlerinin tecellileri ve tecellilerin renk tonlarıyla baş başadır. Bu tecelliler arasındaki televvünleri yaşarken, insanın, bütün arzularından tecerrüdü ve varlığını Allah'a feda etmesi bu makamın bir özelliği ve bekâ-billah da bu zirvenin önemli bir varididir. Ne var ki bu yollarda her zaman bir zaviye ve ihsas farklılığı da söz konusudur. Hatta bu farklılığı bu yolun kutupları arasında görmek de mümkündür. Bazıları bu mertebe farklılığını bilmediklerinden dolayı, İmam Rabbanî ile Muhyiddin İbn Arabî gibi zatların bazı noktalarda birbirleriyle çatıştıklarını zannedebilirler. Aslında böyle bir çatışma kat'iyen varit değildir. Farklı mütalâalar ise, bunların tamamen farklı buudlarda olmalarından kaynaklanmaktadır. Bazen bu mertebelerde bulunan insanların şuurları, içinde bulundukları hale taallûk eder. İşte o zaman Muhyiddin İbn Arabi, 'Bizden olmayan, bizim eserlerimizi okumasın' der. Bunu anlamak zordur ve bir ölçüde şeriatla te'lifi de mümkün değildir. Hallac-ı Mansur'un 'Ene'l-Hakk' demesi de bu cümledendir. Bu tür sözler, zâhirde, şeriata zıd gibi görünür ise de, esasen bu zatlar, içinde bulundukları makamın gereğini yerine getirmektedirler. Ahmed Emin, gibilerin bu konuyla alâkalı in'ikadları, indî, haricî dolayısıyla da haksızdır. Çünkü bu gibi durumlar bir 'hal' meselesidir. 'Kal'in 'Hal'e tercüman olması ise hayatî bir mevzuu işâretlerle anlatmaya benzer. 

Seyr ü Sülük Mertebeleri

Her insanın ruhu incelmeye müsait olarak yaratılmıştır. İnsanın ruhî mertebeleri, esfel-i safilinden a'lâ-i illiyyîne kadardır. Ruhun melekûtiyete açılması, nüve halinde her insanda vardır ve işte bu vehbîdir. Daha sonra herkes kendi gayretiyle bu nüveyi kuvveden fiile çıkarabilir ki, bu da, kesbîdir. Güzel rüya görme, temelde bu ruh haleti ile alâkalıdır. Rüyada birini yılan ve çıyanlarla beraber görünce hemen onun hakkında, Bu insan yılanlaşmış, çıyanlaşmış dememeli. Belki de bu, bizim ruh haletimizden ve su-i zannımızdandır. O halde, rüyada yılan, çıyan görüldüğü zaman Allah'a sığınılmalı ve başkalarını alâkadar eden görüntülerde su-i zanna girilmemelidir. Bazen de Allah, düşmanları o şekilde gösterebilir. Rüyaların bazısı, irşad mahiyetindedir. Bazen içtihatları ile yanlışa gidenleri Cenab-ı Hakk, bu rüyalarla ikaz eder. 

Rüyalar Biraz da Ruh Haletine Bağlıdır

Fasıldan Fasıla 1

Siz istediğiniz kadar Yurtta sulh, cihanda sulh" deyin.. Böyle demekle ne yurtta, ne de cihanda sulhû temin etmeniz mümkün değildir. Eğer milletçe sulh istiyorsak, sulhe götürücü tedbirleri de beraberinde düşünmemiz icap eder. Bazen anlaşma yolu aramak sulhe götürür bazen de güçlü kuvvetli olduğumuzu hissettirmek, karşıdakini sulhe zorlar. Zaruret olmadıkça ikinci yolu denemeye gerek yok.. Ama zaruret varsa, o zaman birinci yolla netice elde etmek imkânsızdır. Önemli olan dengeli olmaktır. Eğer her iki alternatif dengeli olarak değerlendirilebilse, sulh ve sükûn teessüs eder. Aksi halde her hâdise kaos doğurur ve her vesile kaosla noktalanır. " 

Sulh
Tahmini okuma süresi: 1 dk.
470 defa okundu.

Bölüm içi arama

Sulh Tahmini okuma süresi: 1 dk.470 defa okundu.

Bölüm içi arama

Sulh
Tahmini okuma süresi: 1 dk.
470 defa okundu.